Afgelopen tijd heb ik gewerkt als senior onderzoeker bij het atelier van Wageningen Environmental Research – WEnR (voorheen Alterra) onderdeel van de WUR. Een leerzaam jaar in vele opzichten.
Het WEnR atelier van landschapsarchitecten doet ontwerpend onderzoek (research by design). Michaël van Buuren zette afgelopen jaar de methodiek op een rij. Daar mocht ik in meedenken. Gelijktijdig blijft ontwerpend onderzoek een worsteling om de wetenschappelijke erkenning te krijgen die het verdient en daarmee een volwaardige rol in de onderzoeken die binnen WEnR lopen.
In navolging van het bekende perspectief NL2120 mocht ik bijdragen aan drie regionale onderzoeken met een 100jaars perspectief: Gelderse Vallei en Veluwe (introfoto atelier natuur), Groene Metropoolregio en Waterveiligheidslandschappen. Het durven werken aan de lange termijn, deze vervolgens durven ‘backcasten’ naar het heden is een zinvolle aanpak om te komen tot klimaatrobuuste toekomstgerichte planvorming. Essentieel, maar niet eenvoudig, is om daarbij actueel en concreet handelingsperspectief te bieden aan beleidsmakers en uitvoerders ook wanneer dat confronterend is.
Afgelopen jaar kwam de kamerbief ‘bodem en water sturend’ uit. Een belangrijke erkenning voor de ‘Wageningse aanpak’ van de bovenstaande NL2120 studies. Samen met de onderzoekers van Deltares werkte ik aan de ‘integrale grondwaterstudie Nederland’ die onderbouwing en uitwerking vormt voor de kamerbrief en de basis legt voor onmisbaar nationaal grondwaterbeleid.
De transitie landelijk gebied, straks weer onderdeel van de verkiezingen, kwam regelmatig aan de orde afgelopen jaar. Zo is transitie van de landbouw een belangrijk onderdeel van de studie voor de Vallei en Veluwe. Met collega’s maakte ik ook een advies voor een aanpak van de NPLG voor de ‘RTLG’ (regieorganisatie transitie landelijk gebied) waarmee we integrale (meer dan stikstof) en ontwerpende benadering agendeerden.
Rode draad binnen de bijdragen van het atelier aan alle projecten waren tal van ateliers waarvan de rollen met tekening zich langzaam opstapelden in het atelier totdat Nafsika kwam om het atelier te ondersteunen. Daarbij heb ik mijn brede ervaring met creatieve werkvormen, waaronder maquettes, kunnen inzetten. In diverse ateliers heb ik de rol van ateliermeester op me genomen zoals bij het onderzoek ‘werken met waterlandschappen’.
Na ruim een jaar heb ik besloten om mijn werkrelatie met WEnR te beëindigen. Ik constateer dat ik geen match ben met de ingewikkelde wetenschappelijke organisatie van WEnR. Ik denk dat ik in mijn zelfstandige rol als ruimtelijk ontwerper en onderzoeker, concreter handelingsperspectief kan bieden in actuele projecten. Projecten die direct bijdragen aan een duurzame, klimaatrobuuste, ecologisch rijke en energieneutrale landschappen. Daarbij neem ik natuurlijk alle inzichten die in afgelopen jaar bij de WUR heb opgedaan in mijn ‘rugzak’ mee.
Projecten waar ik aan heb bijgedragen (februari 2022 – maart 2023):
- Onderzoek Waterveiligheidslandschappen met cases splitsingspunt Rivieren, Waddenkust Friesland en Kop van Noord Holland
- Ateliers in kader van ‘Werken met Waterlandschappen’ in Zeeland en Groningen
- Integrale grondwaterstudie Nederland i.s.m. Deltares
- Perspectief Gelderse/Ijssel Vallei en Veluwe 2120
- Perspectief Groene Metropoolregio Arnhem Nijmegen 2120
- Advies ontwerpende aanpak voor NPLG (Nationaal Plan Landelijk Gebied)
- Bijdrage aan ontwikkeling systematiek van ontwerpend landschapsonderzoek (research by design)
- Onderzoek naar lange termijn opbrengsten groenblauwe verbindingen voor toekomstige woonwijk Almere Pampus
- Onderzoek Collectieve Landbouw Clusters – circulaire samenwerking
- Presentaties en onderzoek in kader van perspectief NL 2120 en nature based solutions – o.a. cursus voor rentmeesters NL en de Taskforce Deltatechnologie